نورپردازی جدید برای فضاهای شهری ؟
لامپهای برقی که از اوایل قرن بیستم ( و در لندن از حدود ۱۸۸۰) بکار گرفته شدند توانستند تاریکی را به عقب برانند؛ و تغییرات چشمگیری در معنای زندگی شبانه در شهرهایمان ایجاد کنند. جهان روشن روزانه به دنیای جذاب و تا حدودی خطرناک شبانه منتقل شد. شبهای روشن ، روح زیبا و جدیدی را به شهر دمیدند. حال در آستانه قرن بیست و یکم ؛ در برابر ماهیت نورپردازی آینده مراکز عمومی حیران ایستاده ایم .
بعنوان بخشی از توسعه آینده و درک مفاهیم مناسب باید نورپردازی موجود در اواخر قرن بیستم را تحلیل کنیم. این کار شامل جنبه های مختلف نورپردازی از قبیل عملکرد و تاثیرات آن است – درست همانند آغاز قرن بیستم . نورپردازی خیابانها و پیاده روها جنبه های عملی طراحی هستند و بیشتر مراحل کار طراحی برای مناطق عمومی را در بر میگیرند. تا مدتهای طولانی ، طراحی سیستمهای نورپردازی شامل افزودن تعدادی دیگر از لوازم به لوازم موجود بود؛ خیابانها وساختمانهای جدیدی ساخته میشدند و نیاز به نور پردازی داشتند و به میزان روشنایی شهر می افزودند. پیشرفتهای تکنولوژیکی شبکه های جدید طی چند دهه صورت گرفته و لامپها و لوازم روشنایی جدیدی را به همراه آورده است. کم و بیش پس از سالها شبکه های نورافشانی خیابانها پیچیده تر شده اند و در حال حاضر نور حاصل از این شبکه ها را میتوان از ماهواره های فضایی هم مشاهده کرد. البته آلودگی نوری هم باعث میشود تا دیگر آسمان تاریک و پر ستاره شبانه را از بسیاری از نقاط نبینیم.
تاثیرات و رویدادهای نورپردازی عموما عمری کوتاه دارند. اغلب نورپردازی برای روشن کردن سردرساختمانها ، مجسمه ها یا بناهای دیگر یادبود جلوه گری میکنند اما میتوان از این پدیده به روشهای دیگر هم برای جلب توجه عموم استفاده کرد. نصب نورپردازی واژه مدرنی است که برای این نوع نورپردازی های مکانهای عمومی بکار برده میشود اما این واژه ماهیت تئاتری و موقتی نور را توصیف نمیکند. این واژه فقط به صفحات بزرگ تبلیغاتی نورانی اشاره دارد که بخش لاینفک شهرهای بزرگ شده اند.
اگرچه ما هر شب از نورپردازی شبانه استفاده میکنیم اما روند توسعه و پیشرفت این صنعت را که ۱۵۰ سال طول کشیده است را فراموش میکنیم. در سالهای اخیر عملکردهای داخلی شهرها از یک سو و گسترده شدن شهرها به دیگر نواحی از سوی دیگر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است – و هنوز هم مبحث خوبی برای تحلیل و بررسی است . ساکنان شهرهای اروپایی ، تلاشهای زیادی را برای سکونت مجدد خود در مناطقی آغاز کرده اند که زمانی جذابیت بیشتری داشته است. به همین دلیل سیستمهای نورپردازی با طراحی های جدید در مناطق مرکزی شهری که همواره نقش عمده ای در زندگی شهری داشته اند ؛ نقش مهمی را ایفا میکند. دلایل زیادی برای این منظور مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. مثالهای زیادی در این کتاب آورده ایم و تلاشهای بسیاری هم در این رابطه انجام داده ایم. پیشنهادهای زیادی در ذهن سرمایه گذاران مسئول، افراد بازاریاب، گروه تبلیغاتی، مقامات مسئول عمومی ، شرکتهای توزیع کننده برق، طراحان و صنایع مختلف توزیع برق ، ساکنان و مشتریان شهری ؛ شکل گرفته است. تمام این روشها میتوانند برای نورپردازی عمومی پیشرفتهایی را فراهم کنند که جدا از مفاهیم عمومی قادرند طراحی های خاص مناطق شهری را به اوج برسانند. به همین ترتیب چند زمینه سازی خوب برای نورپردازی هم شکل گرفته است.
همین طور که قبلا هم گفتیم این کتاب راهنمای خوبی برای نورپردازی بهتر خیابانهای شهری، باغها ، میادین و ساختمانها ی شهری است. اول از همه باید پروسه طراحی که به یک نورپردازی جدید و جالب منتهی میشود را بررسی کنیم. اطلاعات تکنیکی درباره سیستم نورپردازی در مناطق فضای باز و کنترل های مربوط به آنها هم در مرحله دوم انجام میگیرد. راه حلهای خوب برای نورپردازی شهری نیاز به تصورات خلاق برای جمع بندی و ظاهر عمومی نورپردازی در شب و روز دارد. در مرحله اول این مسئله بسیار پیش پا افتاده به نظر میرسد.اما استفاده از نور مصنوعی روزانه است و نیاز به شناخت کافی پدیده ها و مثالهای عملی دارد ؛ این زمینه سوم است . روند چهارم ؛ تلاش برای بالابردن هر چه بیشتر ایده های پر ارزش است. چگونه میتوان یک کار طراحی نورپردازی جدید را توصیف کرد؛ ارتقاء ما در تلاش برای ورود به انبوهی از مناطق شهری رو به افزایش. در پرسپکتیو پیاده رو حتی نوع دید پرندگان به گیاهان هم تغییر میکند. یک طراح خوب بدون داشتن یک نگاه خاص به پرسپکتیوهای شهری و یا نورهای مصنوعی موجود در محیط نمیتواند بخوبی طراحی کند.
