برخلاف تصور بسیاری از مردم ، سخت ترین نوع طراحی نورپردازی در معماری نور ، طراحی نورپردازی بناهای مسکونی است!
چرا؟ به این دلایل :
- بر خلاف دیگر بنا ها که ریش و قیچی به دست طراح نورپردازی داده می شود ، این جا ریش و قیچی در دست سازنده بنا ، فروشنده و ساکنان بنا است و آن ها بسته به سلیقه خود برای شما مشخص می کنند که چگونه طراحی کنید
- تفکر،سلیقه ، هدف و انگیزه هر یک از این افراد در هر یک از بنا ها متفاوت است ، پس شما می بایست یک معادله پیچیده چند مجهولی طراحی نورپردازی را تجزیه تحلیل و حل نمایید.
- متاسفانه در کشور ما تنوع نوع معماری بناهای مسکونی بی شمار است و در طراحی معماری و ساخت خیلی از این بنا ها به هیچ وجه به مقوله معماری نور و نورپردازی بنا توجه نشده است.
- معمولا بسیاری از ساختمان های مسکونی در شرایط سخت مالی ساخته می شوند،لذا سعی می کنند در بعد نورپردازی که آخرین بخش ساخت بنا است صرفه جویی کنند.
در هر صورت درصورتی که قصد طراحی نورپردازی چنین بنایی را داشتید ، باید در نظر داشته باشید که غالبا کارفرمای شما در امر طراحی نورپردازی می تواند انگیزه های زیر را برای اجرای نورپردازی داشته باشد:
- کمک به و تسریع در روند فروش ساختمان های مسکونی.
- افزایش شکوه بنا.
- ایجاد محیط مطلوب برای سکونت در بنا
۱- کمک به و تسریع در روند فروش ساختمان های مسکونی:
معمولا اکثر پیمانکاران و بساز بفروش ها طالب چنین طراحی نورپردازی هستند.اگر چه این نوع طراحی خلاف تعهدات یک طراح نورپردازی و اصول معماری نور است ، لیکن چنین افرادی خواه یا ناخواه این نورپردازی را اجرا خواهند نمود ، حال چه بهتر که ما با اصول معماری نور بتوانیم یک طراحی نورپردازی مناسب تر و بهینه تر به ایشان پیشنهاد نماییم.این افراد معمولا در طراحی و اجرای نورپردازی به دنبال کاهش هزینه ها ، افزایش جذابیت نما و خیره کننده بودن نورپردازی آن هستند و اکثرا زیاد به دنبال ماندگاری نورپردازی و بهبود تاثیرات روانی آن نیستند.لذا باید سعی کنیم این موارد را با در نظر گرفتن اصول رعایت نماییم . به عنوان مثال به جای استفاده از رنگ های خشونت زا همچون قرمز و رنگ های تحریک کننده همچون ارغوانی ، از رنگ مهیج فیروزه ای و کهربایی (نارنجی) در کنار عناصر سفید و سبز و مقدار کمی از قرمز بهره ببریم (شدت و قدرت هر یک از رنگ های فوق به سلیقه مخاطب نیز بستگی دارد).همچنین چنانچه در این بنا ها که اکثرا در معماری آن مکانی برای مخفی نمودن منبع نور وجود ندارد مکان مناسبی برای جایگذاری پروژکتور ها پیدا نکردیم ، به دنبال استفاده از منابع نور کوچک و زیبا باشیم.همچنین برای کاهش هزینه ها باید سعی کنیم بر روی نورپردازی نقاط کانونی تمرکز کنیم تا علاوه بر کاهش هزینه ها باعث جلب توجه مشتری شده باشیم.همچنین می توانید از نورپردازی های داینامیک ارزان قیمت نیز بهره ببرید.
۲-افزایش شکوه ساختمان مسکونی:
برخی از کارفرما های معماری نور ، کسانی هستند که به دنبال افزایش شکوه ساختمان مسکونی خود هستند ، مانند شخصیت های مطرح ، طراحان معماری ساختمان های باشکوه ، ساختمان های مناطق ثروتمند و حتی کسانی که به دنبال چشم و هم چشمی هستند! این افراد معمولا نقطه مخالف بساز و بفروش ها هستند ، و در طراحی نورپردازی بنا ، دنبال استفاده از زیبا ترین متریال ها، بهترین طراحی نورپردازی ، و ماندگارترین تجهیزات هستند.یم نقص کوچک در نورپردازی این بنا ها می تواند یک رزومه خوب را از دست شما خارج کند.لذا سعی کنید کارفرمای خود را ترقیب کنید به بهبود زیر ساخت ها (مانند افزایش برخی ساختارها به بنا جهت کاهش اغتشاش بصری و خیرگی و بهبود سیم کشی و سیستم انتقال انرژی).همچنین سعی کنید به آن ها بقبولانید که از متریال های برتر و دارای CE اروپا استفاده کنند.یک حلقه ضعیف در زنجیره طراحی نورپردازی این بنا باعث پاره شدن زنجیر شکوه نورپردازی آن می شود.سعی کنید از رنگ های با ابهتی هممچون کهربایی (نارنجی روشن) ، سفید گرم ،زرد، سفید طبیعی و اندکی سفید استفاده کنید.همچنین می توانید متناسب با شخصیت بنا از رنگ های دیگر (به ترتیب اولویت فیروزه ای ،آبی ، سبز ، قرمز ،بنفش و …) با رعایت اصول هنری بهره ببرید.به هیچ وجه از رنگ های کم شخصیتی مثل ارغوانی در مقیاس انبود بهره نبرید ، مگر این که بنا،بنای خاصی باشد و یا شما قصد دارید طرحی سفارشی و متفاوت در عین رعایت اصول ارائه دهید (هر غیر ممکنی با رعایت اصول ممکن است).در طراحی نورپردازی این بنا ها علاوه بر تاکید نقاط قوت و نقاط کانونی بنا از نورپردازی مناطق دیگر غافل نشوید. همین طور بسیار سعی کنید نقایص احتمالی بنا را بپوشانید.در صورت استفاده از نورپردازی داینامیک می بایست از یک ضرب آهنگ کلاسیک،با شکوه و استوار بهره ببرید.
۳.ایجاد محیط مطلوب برای سکونت در بنا:
این جا است که وظیفه اصلی یک معمار نور و طراح نورپردازی در طراحی بناهای مسکونی خودنمایی می کند ، نورپردازی بنای مسکونی برای بهبود روند سکونت و بهبود خصوصیات روانشناختی محیط.شما می بایست اثری خلق کنید که هنگام ورود به آن ، شخص هر چقدر هم که خسته باشد احساس آرامش نموده و حس کند از محیط پر از مشغله بیرون رها شده است و معنای واقعی سکنا را به او القا کنید.شخص می بایست در این محیط احساس آرامش داشته باشد ، احساس ماندگاری داشته باشد و نباید حس خشونت ، خستگی و گریز در او تقویت شود.معمولا کارفرمای شما در این پروسه ساکنان بناهای مسکونی ، اشخاصی که برای خود مسکنی ماندگار می سازند و یا پیمانکاران ساختمانی با وجدان و خوش ذوق هستند.
طراحی نورپردازی چنین ساختمانی نیاز به یک تفکر چندین روزه دارد ، چرا که خواسته شما صرفا طراحی نورپردازی با شکوه یا امثالهم نیست ، طراحی نورپردازی شما می بایست دارای شکوه باشد ، دارای زیبایی باشد ، دارای خصوصیات انتقال حس روانی مثبت باشد ، در عین پرهزینه نبودن دارای نقص نیز نباشد،ماندگار باشد و قابلیت تعمیر و نگهداری را نیز دارا باشد.ان شاء الله در یک مقاله دیگر به صورت تخصصی تر به مبحث طراحی نورپردازی این بنا ها می پردازیم ، لیکن در حالت کلی در این بنا ها باید سعی کنیم از رنگ های قرمز و ارغوانی به ندرت و صرفا در نواحی خاص بهره ببریم.بیشتر سعی شود از رنگ های خنثی و طیف سفید بهره برده و در کنار آن از رنگ های سرد و آرامش بخش همچون طیف های آبی و فیروزه ای و سبز بهره ببریم.همچنین می توان در قسمت های خاص مثل محیط های پذیرایی و آشچزخانه ها از رنگ های گرم نیز بهره برد.